اولین آسانسور جهان در چه سالی ساخته شد؟

نخستین پتنت ساخت آسانسور در سال ۱۸۵۹ توسط فردی به نام اوتیس تافتز (otis tufts) به ثبت رسیده است.

یکی از مشخصه های زندگی مدرن، ساختمان های بلندمرتبه و آسمان خراش هایی است که به عنوان نمادی از شهر های بزرگ، طراحی و ساخته می شوند. شاید شما هم در یکی از این ساختمان ها زندگی کرده و یا محل کارتان در یکی از طبقات بالایی آسمان خراش های شهرتان قرار دارد.

بدون آسانسور، تردد در این ساختمان های بلندمرتبه، امری نشدنی است. لحظه ای چشمان خود را ببندید و تصور کنید که هر روز مجبور به طی کردن پله های فراوان و بالا و پایین آمدن های متوالی هستید. کمردرد، زانودرد و خستگی مفرط، از بدیهی ترین پیامد های این فرض ناخوشایند خواهد بود.

امروزه آسانسور به یکی از اجزای جدایی ناپذیر معماری شهری مبدل شده و کمتر ساختمانی در شهر های بزرگ یافت می شود که به آسانسور مجهز نباشد. مرور تاریخچه پر فراز و نشیب این اختراع مهم و کلیدی که امکان تردد در ساختمان های چندطبقه را فراهم می کند، گویای داستان های جذاب و جالبی است.

آسانسور های اولیه ای که پیش از میلاد مسیح به کار گرفته می شد و یا آسانسور شخصی لوئی شانزدهم، پادشاه فرانسه در سال های میانی قرن هجدهم که برای اتصال آپارتمان وی و نامزدش، مادام دی چاتوروکس (Madame de Châteauroux)، بکار گرفته می شد، نمونه هایی از این دست هستند.

طبق تعریف، آسانسور (Elevator)، یک پلتفرم بالارونده است که در یک شافت عمودی، بالا و پایین رفته و افراد و محموله های مختلف را جابه جا می کند. شافت آسانسور، حاوی تجهیزاتی نظیر موتور، کابل و لوازم جانبی بوده که پیشرانه لازم برای حرکت کابین آسانسور را فراهم می سازد.

همان طور که اشاره شد، آسانسور های اولیه در حدود سه قرن پیش از میلاد مسیح مورد استفاده قرار می گرفتند. این آسانسورها، بیشتر متشکل از یک صفحه ضخیم چوبی و چند ریسمان بود که با کشیدن ریسمان ها، صفحه به بالا حرکت کرده و از آن طریق، بار های سنگین به ارتفاعات بالاتر منتقل می شد. نیروی لازم برای این آسانسور های ابتدایی، از طریق انسان ها، حیوانات بارکش نظیر اسب و گاو و یا نیروی آب تامین می شد.

انقلاب صنعتی و تغییر آسانسور ها

با فرا رسیدن انقلاب صنعتی و از اواسط قرن نوزدهم میلادی، آسانسور های جدید که با نیروی بخار حرکت می کردند، در معادن و کارخانجات، برای حمل مواد مورد استفاده قرار گرفتند. در سال ۱۸۲۳ میلادی نیز، دو معمار به نام های بورتون (Burton) و هومر (Homer)، نوعی آسانسور جدید طراحی کردند. این آسانسور که «اتاق بالارونده» یا «Ascending Room» نام داشت، توریست ها را برای مشاهده نمایی پانوراما از لندن، به یک سازه منتقل می کرد. یک دهه بعد و در سال ۱۸۳۵ میلادی، دو معمار دیگر به نام های فراست (Frost) و استوارت (Stuart)، اقدام به ساخت یک بالابر مبتنی بر نیروی بخار به نام «Teagle» کردند که آن هم در انگلستان توسعه یافته بود.