نوآوري‌هايي كه شهرها را ويران و امپراتوري‌ها را تاسيس كرده‌اند

شهرنشيني روز به روز پيشرفت مي‌كند و در اين ميان نه تنها براي آسانسورها هيچ انحصاري در شهرهاي مدرن وجود ندارد بلكه يكي از عوامل پيشرفت در صنعت ساختمان‌سازي نيز همين آسانسورها هستند. آسانسور مجموعه‌اي از نوآوري‌هايي است كه صدها سال ادامه داشته و اكنون و در آينده نيز ادامه خواهد داشت.

شركت آسانسور otis حدود 160 سال پيش تاسيس شده و به سرعت به يكي از بزرگترين شركت‌هاي آسانسور در جهان تبديل شد. اليسا اوتيس كسي است كه در دهه 1850 ترمز ايمني آسانسور را اختراع كرد به همين دليل نام اين شركت اوتيس ماند.

ترمز ايمني آسانسور اولين نقطه عطف اعتماد به آسانسورها بود. در اين ميان بسياري از ايده‌هاي خوب ديگر نيز در طول زمان روي يكديگر ساخته شدند تا شهرها را به طور مداوم به سمت آسمان فشار دهند.

در ادامه مطلب به برخي از نوآوري‌هايي كه در صنعت آسانسور مهم بوده‌اند و آن را متحول كرده‌اند اشاره مي‌كنيم.

• ترمز ایمنی آسانسور

اختراع اوتیس در سال 1861 امكان حذف آسانسور را از بين برد. اين دستگاه به صورت خودكار در انتهاي شفت آسانسور به سمت جلو متصل مي‌شود و دندانه‌هاي فلزي آن كمك مي‌كنند تا آسانسور را نگه دارند. پس از نمايش اوتيس در نمايشگاه كريستال كاليفرنيا در سال 1854، فروش اين شركت به سرعت سير صعودي گرفت و اين اختراع نقطه آغازي براي ساختن ساختمان‌هاي بلند بود.  

داریل ماروین، مدیر نوآوری در Otis می گوید: این واقعا آغاز نه تنها شرکت آسانسور Otis، بلکه استفاده از آسانسورها به عنوان یک راه بزرگ برای مسافران بود و واقعا شهر مدرن را فعال کرد.

شرح عكس: از بالا به پایین درون شفت آسانسور Burj Khalifa، بلندترین در جهان، به سمت بالا حرکت می کند.
عکس: Flickr / Mknobil

• آسانسورهای الکتریکی

بنيانگذار زيمنس اولين آسانسور با موتور الكتريكي معتبر را اوايل قرن بيستم وارد بازار كرد. اين طرح قبل‌تر از قرن بيستم مطرح و به مرحله اجرا درآمد اما براي گسترش آن نياز به رسيدن به يك شبكه گسترده برق قابل اعتماد و درواقع دسترسي به يك منبع انرژي مطمئن بود. در قرن بيستم و پس از دستيابي به يك منبع مورد اعتماد اين آسانسورها وارد بازار شدند.

تصویر ثبت اختراع: دفتر ثبت اختراع و علامت تجاری ایالات متحده

• درهای اتوماتیک

ماروین می گوید: ایمنی یکی از مهمترين موضوعات مطرح آسانسور است كه در توسعه آسانسور اهميت زيادي دارد. در سال 1944، جوزف جیووانی از سرویس آسانسور یونایتد از یک سپر حساس براي در آسانسور استفاده كرد و از آن به عنوان وسیله‌ای برای متوقف كردن خودکار، هنگامي که آسانسور به مقصد مورد نظر رسيده است ياد كرد. اما درهای ایمنی در اينجا متوقف نشد. میتسوبیشی الکتریک ازجمله شرکت‌های آسانسور با استفاده از سنسورهای مادون قرمز با لبه‌های ایمنی با حساسیت بالا اين نوآوري را تكميل كرد.

تصویر ثبت اختراع: دفتر ثبت اختراع و علامت تجاری ایالات متحده

• آسانسورهای تحت کنترل MICROPROCESSOR

یکی دیگر از عوامل اساسي که باعث نوآوری می‌شود بهره‌وری است. در سال 1979، اوتیس Elementon 101 (تصویر) را معرفی کرد، که از میکروپروسسور TI-99 برای کنترل آسانسور و زمان استفاده کرد. این کار بیشتر براي بهینه‌سازی توسعه آسانسور انجام شد و به كمك آن توقف اتوماتیک و حركت دوباره آسانسور، سرعت آسانسور، كاهش نیاز به اپراتورهای آسانسور امكان‌پذير شد.

ماروین می گوید: «[اپراتورها] در اوایل روز، بیشتر كارشان فشردن دکمه‌ها بود. حالا، آنها یک اهرم را کشف کرده بودند که سرعتشان را تغییر می‌داد و پس از آن می‌توانند ماشین را با مهارت خاص خود به حركت درآورند.»

عکس: با اجازه شرکت Otis Elevator

• لابي‌هاي آسمان 

لابی آسمان آسانسور نیست این حتی بخشی از آسانسور نیست و اختراع نشده است. (هرچند یک سیستم برای لابی‌های چندگانه آسمان است). اما این هنوز یک نوآوری مهم در تاریخ آسانسور است که باعث شد تا ساختمان‌های جدید و فوق‌العاده بلند مانند برج نینا در هنگ‌کنگ به وجود آید.

مانند سایر لابی‌های آسمان، یکی از برج‌های نینا (تصویر بالا) به طور مستقیم به ساختمان متصل شده است. مسافراني که مي‌خواهند برای اولین بار به طبقه بالا بيايند، با كمك يك آسانسور با سرعت بالا و به طور مستقیم به طبقه پایه مي‌رسند. از آنجا، آنها به آسانسور دیگری برای بالا رفتن منتقل می‌شوند.

مارول می گوید: «تجزیه و تحلیل‌ها نشان می‌دهد که این روش برای تعمیر و نگهداری ساختمان بسیار کارآمدتر است تا اینکه شما چند آسانسور داشته باشید که هر كدام سعی در رسیدن به هر طبقه را داشته باشند.»

عکس: ویکیمدیا / بی کرست

• آسانسور دوبلکس

لابی‌های آسمان، آسانسور دو عرشه برای بهینه‌سازی جابجايي جریان انسانی طراحی شده‌اند. با جمع کردن دو موتور آسانسور در بالای یکدیگر تعداد جابجايي افراد دوبرابر شده است.. در نتیجه، فضای هسته غیرقابل پرداخت که برای سیستم‌هایی مانند آب و برق و آسانسور اختصاص دارد را کاهش می‌دهد.

مارو می گوید: “بدون آن، واقعا نمی‌توانستیم هزینه‌های بسیار زیادی را كه برای رفتن به ساختمان‌هایي که امروزه به آن می‌رویم، پرداخت كنيم.”

عکس: ویکیمدیا / Peregrine981

• ورودی COMPASS DESTINATION

اخیرا، Otis دست به ايجاد راه‌حل‌های نرم‌افزاری برای مسافران منتظر آسانسور زده است. در سال 2005 اين شرکت قطعه Compass را معرفی کرد که یک رابط کاربری جدید است و به کاربران امکان می‌دهد تا قبل از اين كه سوار بر آسانسور شوند طبقه مورد نظرشان را انتخاب كنند. سپس سيستم تمام درخواست‌هاي موجودش را ارزيابي مي‌كند و بهترين آسانسور را براي مسافر انتخاب و او را به سمت آن هدايت مي‌كند.

ماروین می گوید: «این امكان به ما اجازه می‌دهد تا آسانسور به نحو قابل ملاحظه‌ای در نحوه ارائه خدمات به مسافران و مقصد آنها کارآمدتر باشد. ما تخمین می‌زنیم که این مقدار 20 تا 40 درصد سریع‌تر از سیستم معمولی است.»

عکس: مجوز از Elevators Otis

• درايوهاي جديد 

در سال 2005، اوتیس درایوهای بازسازی خود را روی آسانسورهایش معرفی کرد. اما این یک مفهوم کاملا جدید نبود؛ بیش از صد سال پیش، Schuyler Wheeler شامل یک سیستم  که در آن انرژی توسعه یافته یا مصرف شده برای تکمیل انرژی الکتریکی در سیستم کار یا مدار در اختراع یک آسانسور الکتریکی ثبت شد. هر دو نسخه، تا حدودی مانند یک ماشین هیبریدی هنگام ترمز کار می کنند. همزمان با فرود آسانسور، سیستم Otis ‘ReGen با استفاده از انرژی جنبشی انرژی الکتریکی را در شبکه ساختمان آزاد می کند.

تصویر ثبت اختراع: دفتر ثبت اختراع و علامت تجاری ایالات متحده

• تست SOLAE TOWER

در سال 2007، میتسوبیشی برج SOLAE را به عنوان یک تست آزمایشی واقعی برای آسانسورهای با سرعت بالا ساخت. ماروین می گوید: 567 فوت، به اندازه کافی بلند است تا بتوان ایده‌ای راجع به نحوه عملکرد آسانسور ارائه داد، اما ساختمان‌های فوق‌العاده بلند نيز مجموعه‌ای از مشکلات را فراهم می‌کنند. البته، به لطف لابی‌های آسمان، این آسانسورها عمدتا از پایه به آسمان نمی‌روند و برج SOLAE برای ساختن آسانسورهایي با سرعت بالا برای نسل بعدی آسمان‌خراش‌ها، از جمله تست‌ درایوها، چرخ‌ها و کابل‌ها طراحی شده است. میتسوبیشی برای نصب آسانسورها در بعضی از بلندترین ساختمان‌های جهان، از جمله برج شانگهای انتخاب شده است.

عکس: Wikimedia / Alpsdake